Onderwerp: Restauratie '61 Draak - Børresen

Een aantal maanden geleden werden een vriend en ik benaderd door een dorpsgenoot met de vraag of wij interesse zouden hebben in zijn Draak. Men had daar wedstrijd mee gezeild maar zijn uiteindelijk toch overgestapt naar een andere klasse. Zodoende lag de boot op het droge en had men de intentie deze te verkopen aan een liefhebber. Aangezien wij al jaren droomden van een Draak en niet bang zijn voor een project, waren we meteen helemaal in ons element en zijn we bij deze de nieuwe eigenaren van Odysseus.

De bedoeling is om aankomende winter de boot wederom competitief te maken, om dan volgend jaar verlieverlee deel te nemen aan de wedstrijden. Een mooi streven maar kwaliteit geeft duurzaamheid en dus meer tijd met plezier, kortom we gaan niks overhaasten.

Voor zover wij voorlopig kunnen beoordelen (als Drakenleken) zijn de zeilen & beslag in goede staat en is het dek onlangs vervangen. De lak van de romp heeft, door zwaar weer & zon, de nodige scheuren en bladders opgelopen. Tevens is op de foto's te zien dat roestwater de kiel markeert (kielbouten). Dit betekend toch een behoorlijke hoeveelheid werk te gaan.
Om dit enigszins haalbaar te maken schrijven we momenteel een plan van aanpak voor de restauratie. Zo willen we graag onze Draken-liefde & -leed delen, maar ook graag jullie mening en tips horen.


Bijgaand een aantal foto's van de eerste kennismaking!

Welkom maar eerst hier. En een prachtig schip. Ben al jaren verliefd op de Draak, mooie lijnen op het water. Succes met het klussen!

't Is inderdaad een prachtig schip. Lijkt er aardig goed uit te zien, maar succes met de restauratie. Ik kom af en toe wel kijken hier.

Gebeurt er hier eigenlijk nog wel wat?

Jazeker, na een weekje vakantie en enkel klussen in het weekend, zijn we gevorderd.

In onderstaande foto is aan de lak te zien dat er werking is opgetreden tussen de gangen. Dit zou destijds zijn ontstaan, door zwaar weer. Praktijk is dat er op gehele romp dit soort sporen te vinden zijn.



De kiel bevat een hoop vocht, ondanks dat de boot al een half jaar buiten onder een dekzeil lag. Later bleek dan ook dat het zeil lekte en de stop nog in de boot aanwezig was. Resultaat de verf trek je er zo af ...



Daarnaast is er op diverse plaatsen gerepareerd met mahony wiebertjes. Een enkeling is zelfs pleite 8O



Een voorbeeld van overige pijnpunten voor zover we nu zien.



Om de boot goed te laten drogen zijn we gestart met het afkrabben van de romp. De start hiervoor is het markeren en beschrijven van de waterlijn.



Het afkrabben gaat op die vochtige plaats prima. Enkel op droge plekken gebruiken we de fohn, hierdoor wordt de antifouling plakkerig spul. Onze tip, verwarm eerst de antifouling, laat het afkoelen en daarna pas krabben.



Tevens een proefje gedaan op de romp. We zien dat onder de grote scheur plamuur naar voren komt ...



Stuurboord kant begint te vorderen.



Momenteel zijn we bezig met het regelen van onderdak, dit gaat het droogproces sterk versnellen.

Mm.. de plaatjes doen het niet?!

Zijn ze nu wel zichtbaar?

Nee helaas, plaatjes zijn nog niet zichtbaar (op een paar na....)

picasa houd niet zo van doorlinken,google kan er zo immers weinig aan verdienen. Je kan ze beter via imageshack hosten.

Jep, want ik zie ze nu ook nog niet.

Nu via Imageshack ...

Regelmatig kom ik op fora waarbij een upload functie aanwezig is, zit dit voor hier ook in de pijplijn?

Daar hebben we voorlopig de capaciteit en bandbreedte niet voor, maar het is wel iets wat ik op mijn wensenlijstje heb staan.

Goed zichtbaar inmiddels.
Mooi werk dus, het schiet al wat op.

Succes. Moeten er nog gangen vervangen worden trouwens? Mocht je nog een scheepstimmerman kennen.. bericht me ff als je wilt.

Update, na een hoop krabben en pulleken zijn we wederom een stapje gevorderd.



Lekker kontje



Om droog te werken was het mogelijk hem tijdelijk in de caravan stalling te plaatsen. Probleempje; de boot is te net iets te lang om volledig binnen te staan.



Het schiet al aardig op, in grove lijnen is het meeste eraf gekrabt.



Een opzetje gedaan met de schuurmachine, hier zie je het resultaat na een schuurbeurt met korrel 120. De lak, plamuur en eventuele antifouling gaat er aardig af, we hopen hiermee een goede ondergrond te krijgen voor de nieuwe coating.



Momenteel staan we er zo voor.



We hebben contact gehad met een famillielid in de omgeving, deze is van beroep schilder (handig ). Hij heeft een verwarmde loods waarin we hem deze winter mogen stallen . Aankomende week hopen we de Draak te gaan verhuizen, foto's volgen.

Een kleine update, de Draak is verplaatst naar de nieuwe locatie.

Klaar voor transport.



Onderweg naar het nieuwe onderkomen.



Zonder problemen aangekomen en afgelopen weekend de romp compleet ontdaan van de laatste verfbladders.



Het is erg droog in de nieuwe loods, na een week is goed te zien dat het hout krimpt. Ideaal voor het verwijderen van de plamuur in de naden.

Daarom staat dat flesje bier natuurlijk ook op je trailer, omdat het zo droog is

Groeten,
Globe_Trotti

Ben je niet bang dat de boot helemaal uit elkaar droogt? Vroeger stonden houten boten (waaronder onze eigen 16m^2) in de winter in een loods met een lemen vloer, om maar te voorkomen dat de hele boot uitdroogt.

Ben je van plan de naden uit te frezen en veren in te lijmen ( en de boot voortaan op de kant te houden buiten het zeilen) of wil je de boot
in het water houden de hele tijd?

Duncan

Vroeger hebben we met onze 16m^2 in Warmond gelegen op een werf waar veel Regenbogen werden gerestaureerd. Daarbij werden de naden uitgefreesd met een bovenfrees en vervolgens latten in de uitgefreesde naden gelijmd. Daarmee werd de romp eigenlijk 1 geheel. Vervolgens werd (voor zover ik het goed begrepen heb) de romp volledig rondom in de epoxy gezet (misschien met een dun glasweefsel buiten maar dat weet ik niet zeker.
In ieder geval konden die boten niet te lang in het water blijven liggen en werden meteen uit het water afgedroogd, om te voorkomen dat er water bij het hout zou komen. Het is kennelijk heel moeilijk om een bestaande romp helemaal in te kapselen.

Wat jij wilt doen lijkt me geen goed idee. Die soort mengvorm van een klassiek en een epoxysysteem. Je kunt eigenlijk niet garanderen dat het deel van de bodem dat met epoxy wordt behandeld echt helemaal ingekapseld is. En dat is het probleem met epoxy: het werkt goed als je een onderdeel helemaal beschermt of slecht als er ergens een 'lekje' in de beschermende laag zit.
Je kunt bijvoorbeeld niet makkelijk tussen de gangen komen. Als ik jou was zou ik of het 1 doen, dus hele boot in epoxy zoals die Regenbogen of helemaal klassiek blijven ( zo is de boot immers ook al oud geworden).

Maar ik ben geen expert. Waarom bespreek je je plan niet op het woodenboat forum?

Duncan

Jeroen de Groot (Pampusbouwer) werkte op precies zo een manier als Dunca verteld. Sleuven invrezen en daar veren in verlijmen met epoxy zodat de boot één geheel wordt. Vervolgens ook alles 'inpakken' met epoxy, ik geloof binnen en buitenkant. Dit moet inderdaad enorm goed gebeuren anders ben je inderdaad de bok.

Informeer eens bij een Draken- of Pampusbouwer, die kan je zo vertellen wat de voor en nadelen zijn. Wat mij wel opvalt is het verschil in meningen. De één zweert bij epoxy, de ander wil het niet eens noemen.
Hij adviseerde ons bij onze renovatie (omdat hij zo grondig is en de boot bijna nieuw wordt) de boot geheel in de epoxy te zetten. Wij zijn er zelf nog niet uit.

Laat maar horen wat je uitvindt, iedereen heeft er baat bij.

Dunca, Pampus bedankt voor de input. Aangezien er zoveel tegenstrijdige berichten zijn blijft het een lastige keuze, door deze diversiteit zou ik ook zeggen dat geen van beide verkeerd is ...

Momenteel is er contact met een botenbouwer maar daar zijn we nog niet veel verder mee gekomen. Weet iemand nog een specifieke restaurateur voor Mahonie houten boten (mag ook via pb)?

Ondertussen is een groot deel van de kajuit ontdaan van de lak. Het dek blijft zoals het is, aangezien dit enkele jaren geleden is vervangen en dus enkel een antislip coating nodig heeft.

Vervolgens, na het maken van vele details foto's, het bestek verwijderd.

Binnenkort wordt het tijd voor een kielbout inspectie, ter voorbereiding van het liften,eens gekeken naar de staat van de ophangpunten. Deze zagen er niet fris meer uit wat ook bleek bij demontage hiervan. De m10 bouten hadden nog een vers stukje staal van zo'n 3mm doorsnede ...

Voorlopig een update tot dusver, volgende week meer voorbereidingen omtrent demontage van de kiel.

Dat ben ik helemaal met je eens, het is allebei goed, maar een mengvorm (zoals je voorstelde als ik het goed heb begrepen) lijkt me geen goed idee.

Ik zou echt eens je twijfels voorleggen op het woodenboat forum.

Duncan

Voorlopig zijn wij onszelf nog steeds aan het oriënteren op de keuze tussen epoxy/ alkhyde coating. Zo ook als tip van Dunca, het woodenboat forum uitgeplozen waarop veel info staat, enkel nog niks gepost. Tevens het boek Wooden Boat Renovation - Jim Trefethen aangeschaft, echt een aanrader! Ook willen we contact opnemen met de www.botenloods.nl/ , heeft iemand hier ervaring mee?

Vervolgens een update! Na weken in het weekend gezwoegd te hebben, is bij deze de 1000 kilo zware kiel losgekomen inclusief de bijhorende kielbouten.

Stap 1

Het lichten van de boot vanaf de trailer. De originele hijsogen zagen er niet denderend meer uit, deze liggen doorgaans altijd in het water. Na het vervangen van de oude bouten voor RVS durfden we de uitdaging aan.

Stap II

Voor het verwijderen van het roer moet de boot van de trailer gelicht worden. Nadat dit gebeurd was ging eigenlijk de rest vanzelf, de helmstok eraf en vrij gemakkelijk kwam het roer naar beneden. Wel zien we dat het roerlager onderin de kiel veel speling vertoond. Dit zal bij montage vernieuwd worden.

Stap III

Het verwijderen van de kielbouten. Dit ging verdraaide lastig, dopmoer 32 met een stang van een meter en de grote moeren kwamen los. Enkele kleine bouten gaven eerder de geest ...

Impressie:

Stap IV

Na alle bouten te hebben gelost wilden we gaan hijsen om te kijken of de kiel los zou komen. Na nog eens met z'n drieën de kuip in te staren, was er een helder persoon die riep, jongens dat gaat niet. De hijsogen zitten aan de wrangen en de kielbouten zorgen voor een groot deel de constructie tussen wrang en romp. Zie nogmaals foto 1 en denk de dikke moeren weg.

Dus waren we genoodzaakt de boot te hijsen aan banden.

Stap V

Na het hijsen was er geen enkele beweging te krijgen in de kielbouten, dus de keuze gemaakt om de bouten door te zagen. Helaas kwam de schrobzaag niet in het midden waardoor een ijzerzaag is gesloopt om daardoor aan beide kanten een schroevendraaier in te steken en samen te zagen. Best pittig, 6 x rond 20mm.

Licht!!

3 zaterdagen verder was dan eindelijk de kiel los van de boot.

Stap VI

Het verwijderen van de kielbouten, de delen in de kiel kwamen redelijk makkelijk los. Door een gat van 11 mm te boren en daar een m12 bout in te slaan, heb je een solide basis om een beginnetje te slaan.

De kielbouten in de de romp zaten vele malen vaster. Door draad te tappen in de kielbouten konden we middels een draadeind een pullytrekker creëren. Een van ons hield druk middels een moer en een ander sloeg aan de boven kant met een vuist en doorslag. Alles bij elkaar duurde dit ook weer 3 zaterdagen ...

Op de foto, missen de houten blokken tussen kielbalk en de metalen strips.

De kielbouten, vooral het gedeelte dat in het hout heeft gezeten, zagen eruit als kroketten. Goed dat ze vervangen worden!

Maar goed alles bij elkaar wederom een stap verder, nu willen we ons praktisch gezien meer op de binnenkant gaan concentreren. Controle van spanten, spinnenweb, wrangen en kielbalk.

www.botenloods.nl is inderdaad een zeer goed adres met heel veel ervaring.
Het is geen werf. Het is een werkplaats waar diverse particulieren hun bootje restaureren/opknappen. Er is veel expertise aanwezig.
Neem ook eens contact op met www.jachtbouw.nu
Jurriaan Beeker kan je ongetwijfeld adviseren.

Zeilersgroet,
Rakadam

Duncan heeft hier helemaal gelijk - het is of het een of het ander.
Die wyvertjesreparatie heeft in feite al aangegeven waar de reis naar toe zal gaan: tenzij je de betreffende huidgangen vervangt.