Onderwerp: Stagspanner achterstag

Niet dat het nu meteen gaat gebeuren dit jaar, maar ik ben me aan het orienteren op nieuwe verstaging (waarschijnlijk volgend jaar). Momenteel is mijn tuig:
Masttop
Dubbele voorstag
Babystag
Hoofdwant met zaling en slingerwant
Onderwant
Dubbele achterstag

Ik wil naar een enkele voorstag (doe ik dit jaar al met een stag), hoofdwant zonder slingerwant (strijk mijn mast toch niet zelf) en een enkele achterstag. Om meer trimmogelijkheden te hebben wil ik de achterstag vertrimbaar maken door een enkele achterstag met spruit (heb tenslotte door de dubbele achterstag twee aangrijppunten, op elk boord 1). Hier moet dus een verstelbaar systeem komen om de mast te kunnen trimmen. In mijn ogen heb ik 3 mogelijkheden:
1: Verstelling via blokken
2: Verstelling via verdraaibare spanner
3: Verstelling via hydraulische spanner

Optie 1 lijkt mij de meest eenvoudige (zowel om te maken als in gebruik), maar zijn de andere opties werkbaar? Wat is de voorkeur?

hydraulisch lijkt me een beetje teveel van het goede voor je Waarschip.
Een aan te draaien spanner kan wel, maar omdat je met een dubbel onderste deel van de hekstag werkt moet die spanner wel een enorm eind verstelbaar zijn. Kan wel natuurlijk.
Makkelijkste is een cascade van 3 blokjes (heb je al 1 op 8) met daaraan nog een vierloper, heb je 1 op 32, maal 2 nog (dus 1 op 64) vanwege de schijf bovenin het dubbele deel van de hekstag. Misschien is een cascade van 4 wel voldoende, heb je 1 op 32.
De 38 voeter in de box naast mij heeft 1 op 48....

Van die draaibare is zeker een goeie, had ik ook niet zo meteen aangedacht.

Wat betreft de cascade, betekent dit dus drie blokken, waarvan er 2 dus apart lopen? Harken geeft dit weer:
pdf.nauticexpo.de/pdf/harken/k...21575-15760-_13.html

Heb je een plaatje wat je bedoeld Thomas?

zoiets, in 1 kant van je dubbele hekstag (1 op 32):



beauty heeft volgens mij een mooie, met moderne ringen ipv blokken.

Wat is het voordeel van de manier zoals als in jouw voorbeeld, betere trimbaarheid? Ik zie meestal deze configuraties op boten. Wat is het verschil van deze manieren tov van al die lopers?

Dit is maar een 1:6, met daar bovenop de 1:2 van de spruit, dus 1:12 totaal. Dat gaat bij lange na niet genoeg zijn voor een masttoptuigage. Een cascadesysteem (steeds een enkel blok / al die lopers), stapelt de vertragingen bij elkaar op, je krijgt dan 1:2*2*2*2*2*2 = 1:64 met 6 schijven, terwijl je met de 6 schijven van een takel met een drieschijfsblok boven en onder maar 1:6 krijgt.

Maar let op: met een masttoptuigage moet je heel erg veel kracht op je achterstag kunnen zetten, je hebt dan ook heel erg veel vertraging nodig. Boarderbas had daar laatst een topic over waarin ik het voorgerekend heb. Een spanwieltje of een hefboompje (Erik de Jong plaatste daar een plaatje van), is dan meestal een stuk praktischer dan al die ringetjes en stukken Dyneema / Vectran.

@FMJ: Heeft het dan wel zin om op een masttoptuigage een achterstagspanner te gaan zetten als er zoveel kracht gegeven moet worden? Moet ik het plan loslaten of is er toch wel degelijk een mogelijkheid (met weliswaar een hele cascade)?

je zal altijd een of andere spanner nodig hebben, anders staat je (enkele) voorstag niet strak genoeg als je dat nodig hebt.

je verstaging zal 5 of 6 mm zijn?
Ongeveer een breeksterkte van rond de 30.000 N.
Dan 25% max hekstagspanning, is 7500N, moet je 750 kg kunnen trekken met de takel.
Aannemende dat je 50 kg trekt (met de hand, vanuit de knieën) is dat 15 maal vertraagd, zonder weerstand. In het echt dus 1 op 32 nodig, schat ik.

Hmmm, net dat onderwerp van Boarderbas na zitten te lezen, vraag me nu dan wel af of het allemaal wel zo'n zin heeft die achterspanner op mijn tuig.

Reden waarom ik er ook over na zat te denken is dat de dubbele achterstag nogal moeilijk te trimmen is, twee stagen levert altijd meer werk op om de boot goed getrimd te krijgen. Zou er nog een ander alternatief zijn om dit goed op te lossen? Nieuwe achterstag plaatsen wil in achterwege laten, de ruimte daarvoor heb in niet helemaal meer op mijn spiegel en de andere puttings zitten goed en stevig bevestigd.

Baasklusje schreef :
Ik heb 6 mm verstaging, dus minimaal 1:32, liefst dus 1:64 voor het gemak neem ik dan aan.

Er zitten nu aan elk achterstag een spanner, maar om dat goed afgesteld te krijgen is elke keer weer een hele toer.

je hebt dan wel het waarschip met een achterstagspanner met de meeste vertraging.
Ik vraag mij af of je bij een houten boot ook echt zo hard moet trekken aan een achterstag. Maar goed, dat is een gevoel, geen berekening.

heb een kolibri gehad met een masttop tuig en verstelbare achterstag. Een een vrij nieuw laminaatzeil. Ik vond de bolling weining veranderen met de achterstagspanning. Wel veel invloed op het voorstag


Gr Rob

zoiets dan?

hier is de vertraging niet als 8:1 tov de achterstagspanning uit te drukken. Je trekt immers het schijvenblok naar beneden waardoor je twee staaldraden naar elkaar toe trekt. Daar zit nog iets met een sinus of cosinus in.

Gr Rob

dat klopt, die 1:8 staat in het plaatje van Harken.... je kan er erg hard mee trekken!

@Rob: Dat is dus ook wat ik mezelf afvraag nu.

@Baasklusje: Dat zag ik ook in de Harken catalogus. Zoiets kom ik ook tegen in een 1:12 verhouding. Alleen vraag ik me hierbij af, de dubbele achterstag spreid bij mij behoorlijk (nog niet nagemeten maar toch bijna 2 meter uit elkaar als ik het zo zie), die blokken tussen de beide stagen zijn maar klein, dus betekent dat of de stagen heel veel verder naar binnen gaan lopen, of dat het blok heel hoog in de stagen komt.

Misschien dan toch een hydraulisch systeem of draaibare spanner?

www.zeilmakerijschokker.nl/ach...tag-hekstagspanners/

Wat misschien ook meespeelt is hoe vaak je de hekstagspanning denkt te moeten aanpassen. Als je wedstrijden gaat varen is het snel kunnen verstellen van de voorstagspanning (want daar heb je het in feite over) waarschijnlijk nodig, echter zelf geen ervaring mee. Dan is een cascade handiger. Als je meer een toerzeiler bent dan is het verstellen relatief weinig nodig en is een spanner misschien praktischer. Qua kosten zal dit misschien ook voordeliger zijn. Bedenk dat het vergroten of verkleinen van je stagspanning maar om enkele cm's gaat. Laat het in een spruit om 5cm gaan, dat kan nog steeds prima met een hekstagspanner. Je doet er alleen iets langer over. Zelf heb ik deze spanner en die zie ik ook wel eens op MP staan. Werkt traag, maar verder probleemloos.

even graven in het geheugen:

als de hoek tussen de twee spruiten bovenin alfa is, dan geeft een verstelling van één spruit een delta in het achterstag van : delta spruit maal cos alfa /2

valt in getallen wel mee|:
stel je Spiegel is 2 m breed, blok zit 1.7 m hoog dan is halve alf 30 graden

als je 2 cm aantrekt dan is 2 maal cos 30 graden is 1.7

is een vertaging van 1.15

maar het werkt toch prima? Het is simple, goedkoop, makkelijk te repareren, makkelijk te bedienen en als je niet tevreden bent ook makkelijk aan te passen.

Je ziet dat ook wel eens met een spruit die helemaal van staaldraad is, met zo,n blokje er op wat naar beneden kan. Dan kan je ook geen bedieningsfouten maken en blijft je mast er altijd op. Ah, ik zie dat je ook al gevonden heb,
Ik reken net uit dat het wel meevalt hoe ver je een blok naar beden trekt, en hoe ver de stagen naar elkaar toe komen.
Om je achterstag 10 cm op te spannen komt het blok 10 cm recht naar beden, en stel dat je het blok dus 1.7 boven dek maakt (wat erg lag is) dan komt één deel van de spruit 5.7 cm meer naar het midden

Zal ook eens rekenen als je het blok 3 m boven dek nmaakt.



Gr Rob

ilCigno schreef :
Ben geen wedstrijdzeiler, maar een beter verstelbaar geheel klinkt mij wel aantrekkelijk om toch wat te kunnen aanpassen. Dit is dus wel degelijk iets om over na te denken, in ieder geval lost deze manier de moeilijkheid het van goed trimmen van 2 losse achterstagen in ieder geval op, wat al een hele stap voorwaarts is.

roblisto schreef :
Hoe bedoel je Rob?

Wallaby schreef :
2 a 3 meter boven dek afknippen, oog eraan en vanaf daar de spruit maken....

stel je boot is 2 m breed aan de Spiegel
en je achterstag is 9 m lang.
dan is de hoek van één achterstag 83.6 graden
als je met een spruit gaat werken, met de koppeling op de helft, dan wordt deze hoek 77.6 graden. dat is 6 graden verschil.
trek je dan je stag 15 cm aan (wat wel heel veel is) dan wordt de hoek 77.0 graden

Ik denk niet dat je puttings daar kapot van gaan.

oh, ik bedoelde precies zoals op tekening. ik zat even te rekenen toen deze gepost werd.

Gr Rob

Baasklusje schreef :
Dat is ook de bedoeling voor het nieuwe stag. Zal dan dat blokkensysteem 8:1 of 12:1 voldoende gaan werken?

is de kortste klap niet: zo'n blokje over je dubbele achterstag schuiven?
blijft ie lekker bovenin, veranderd de hoek niet zo veel, hoef je geen andere stagen (of ging je die toch al nieuw kopen??) en als het niet bevalt dan heb je alle opties nog.

als je zo'n blokje over je bestaande stagen schuift, dan ben ik wel benieuwd hoe ver dat naar beneden komt als je de spanning op gaat voeren.

Gr Rob

roblisto schreef :
Nee dat is nu juist het probleem, je komt dan al snel een meter of 9 boven het dek te zitten, mijn dubbele achterstag loopt vanaf de masttop naar beneden. Een blokje erop schuiven betekent dat je heel hoog komt te zitten en dan voor de rest onevenredig veel touwwerk moet gaan gebruiken.

Als je de spanners wat losdraait komt ie vanzelf naar beneden Maar ik denk dat je dit alleen met 7*19 staaldraad moet doen en dat je huidige achterstagen 1*19 zijn.

Effect van zo'n constructie valt me in de praktijk overigens een beetje tegen, op de J22 moet je al bij gaan stellen dmv een Dyneema stropje tussen de hanenpoten en het enkele achterstag omdat het door de te grote hoekverandering niet lekker meer werkt.

Zou me nog eens goed verdiepen in het hefboompje van Erik en in of de verstelruimte van een spanwieltje genoeg is. Voordeel van het hefboompje is dat je met de lijn in de hand kan zeilen.