Onderwerp: Bliksem , hoe gaan we daar mee om ?

We zitten aan het begin vh regen / onweer / bliksem seizoen
Ieder jaar worden er meerdere bootjes vol geraakt met alle schade van dien

Wat ik hier doe als het begint

-: vhf / ais antenne kabels los
-: wind en andere mast instrumenten los (radar hebben we niet)
-: zo veel mogelijk alle n2k kabels los
-: voedingen los van alle instrumenten

En als het heel erg wordt

-: ECU’s van de motoren los
-: akku schakelaars (+ en -) om en uit
-: losse spullen in oven

Wat ben ik vergeten of wat kan ik nog meer doen ?
Ps dit is niet een enkel keertje maar deze bliksem stormen duren uren en het hele seizoen met een hoogtepunt in augustus / september waarna het langzaam minder wordt

PPS verzekering hebben we ook maar voorkomen etc etc

ReneK schreef :

Dat soort dingen ja. Maar wat doe je/heb je gedaan vóórdat het begint in mss wel relevanter. Heb jij/de werf ook maatregelen genomen ter voorkoming van inslag?

Ik zou zeggen zoek even op het forum en je vondt alle toonaangevende publicaties.

Of hier:

t.me/zeilersforum/62


Gepost met de officiële Zeilersforum-app

Bij een cat en een alu mast zou het een idee zijn om een flinke aardplaat aan een koperen kabel verbonden met de mast in het water te laten zakken ?

Verder zorgen dat je bedrading geen lussen maakt. Dus een O van enige omvang is uit den boze. Dat is best een lastige. Maar bijvoorbeeld een serie zonnepanelen die met elkaar verbonden zijn en in een cirkel liggen waarbij de laatste in de serie direct met de regelaar/omvormer verbonden is. Het gaat er dan om dat het oppervlak wat de verbindende kabels van de serie zo klein mogelijk is. In dat oppervlak/lus kunnen bij bliksem in de buurt,dus niet een directe inslag, hele hoge stromen ontstaan. Waardoor de zaak aan flarden gaat.
Dus als bijvoorbeeld via de ene stut van de bimini de plus naar de panelen loopt en via een andere stut de min omlaag.
Maar er zijn meer voorbeelden van inductie lussen.

Ik heb aan boord een metalen doos (oude broodtrommel) waar een reserve handheldmarifoon en reserve handGPS in zitten. Bij dreigend onweer doe ik daar ook m`n GSM in. De metalen doos werk als een kooij van Faraday en beschermt dan deze apparatuur. Alternatief is om ze in de (metalen) oven te leggen.

Is wel een controversieel onderwerp met vooral heel veel meningen. Lijkt wat op de “wel of geen gas aan boord” discussie. Herhaalt zich echter niet zo vaak. Mss wordt het weer eens tijd

Ik doe helemaal niets.
-mast en verstaging aarden is veel werk en moeilijk onzichtbaar in interieur te integreren
-vergt aanpassingen om galvanische ellende te voorkomen
-werking blijft omstreden
-in NW Europa is de kans op schade klein
-backup in smartphone en tablet

Zo zijn we bij ALLES IS EEN MENING.

Laten we het erop houden dat er meerdere theorieën over “bescherming en verminderen van de gevolgen” zijn die moeilijk zijn te testen/reproduceren…

3Noreen schreef :
Dat vaart heel vervelend denk ik?

Die aarding heeft als achterliggend idee dat er zich rondom je tuig geen sterk veld opbouwd, dacht ik? De VHF antenne is het hoogste punt: hoe leg je het potentiaal dáárvan aan die van het water? Sommige antennes meten (DC) als kortsluiting naar de afscherming. Als je metalen antennebeugel galvanisch verbonden is met de mast en die mast met het water; werkt dat dan?
En als je antenne niet als DC kortsluiting meet; wat dan?

Nachtvlinder schreef :
Ik dacht aan voor anker liggend.

Dat kan vast geen kwaad.

Ik legde mijn bootje altijd dichtbij die van René voor anker. Hij heeft een hogere mast. Nu zoek ik andere grotere boten op

Kroon schreef :
Dat werkte bij ons niet best. Inderdaad de buurman met een hogere mast was de direct hit. Maar wij hadden bijna net zoveel schade aan elektronica.

Al hoewel onze windmeter was nog heel. Die van hem lag aan gruzelementen op dek.

René’s mast is niet geaard voor zover hij schrijft. Mss stimuleert dat wel een lokaal hoge veldsterkte en inslag. Dan kun je er maar beter níet in de buurt liggen

PS: gekruisd met 3Noreen

Inslag in een boot in de haven zie je ook bij een kortere mast dan de buurman die niets ondervond.

Kennelijk zijn er meer factoren die plek inslag beïnvloeden.

Het gaat niet alleen om een directe inslag. De inductie puls van een nabij gelegen inslag kan ernstige schade veroorzaken.

In het verre verleden, volgens de buurman, een bolbliksem in mijn tuin.

Gevolg alle aangesloten electronica op mijn kantoor in een klap defect.

Het was een "bliksem inslag bij heldere hemel". Een eenmalige klap.

Spullen aan boord zoveel mogelijk in een metalen doos of in een oven tijdelijk opbergen.

Lukt bij ingebouwde apparatuur uiteraard niet.

Kan ook ernstige schade veroorzaken aan de elecrische systemen. Kan door een polyester romp heen slaan indien de verstaging niet is geaard.

Kan ook de bekabeling van een Echolood volgen met als gevolg het uitbranden van de transducer en lekkage.

Al deze gevallen zijn uit de praktijk bekend.

Het blijft wat mij betreft een intrigerend onderwerp. Een oven heb ik maar daar past niet alles in, zeker niet het ingebouwde spul. Nu ben ik op dit moment bezig de navigatiehoek te bouwen en in te richten. Daarin is plek voor een vrij ruime kast voor inbouwdingen, blackboxen, verbindingen etc.

Heeft het zin om deze kast aan de binnenzijde te bekleden met dun alu of rvs plaatwerk ? Zo ja, wat is de invloed van “lekkage in de kooi” agv doorvoeringen e.d. ?

Volgens mij hoeft een kooi van faraday niet helemaal dicht te zijn.
Een frame die is geaard is voldoende om de stroom af te geleiden.

Kijk maar naar een auto, daar zitten ramen in maar toch ben je in een auto veilig voor blikseminslag.

Wat je hiermee niet oplost is de inslag via de bekabeling.

Er is weinig aan te doen, anders dan een tijdelijke of blijvende oplossing.

Een tijdelijke oplossing bij een houten of polyester boot kan zijn een paar lengtes accukabel aan de verstaging te klemmen en in het water te laten hangen. Moet je wel rvs verstaging hebben.

Een blijvende oplossing is de verstaging of de mastvoet inwendig door te verbinden met bijvooebeeld de kielbuiten. Hieraan zijn ook weer nadelen aan verbonden.

Heb dit zelf zo opgelost maar dan met doorslag patronen er tussen. Er is dan normaal geen verbinding. Echter de bliksem inslag slaat er doorheen.

Werden destijds gebruikt door Dufour.

Op amerikaanse schepen zie op de mast soms van die rvs borstels om de bliksemklap wat te verdelen.

Zorg in ieder geval voor eenreserve systeem met in ieder geval een losse usb GPS muis.

Bram

Kroon schreef :
Precies, verreweg de meeste boten hebben een hogere mast, ik haal net de 10 meter.
Dus doe helemaal niks in de haven.

Wel op ruim water in een bui, daar hou ik niet van maar het is mij al overkomen.
Weet niet of het helpt maar heb een enkele accukabel (de rode draad) met klemmen aan beide kanten voor het geval dat.
Klem om de stag en de andere te water, daartussen een bol staalwol.
Ook het anker kan ik verbinden met de zwarte kabel; klem op het anker en eentje op de reling, anker een meter of twee onder water hangen. Bijliggen en maar bidden denk ik...

H700 schreef :
Waar is die bol staalwol voor?

brambo schreef :
Een gestripte kabel heeft onvoldoende oppervlak. In de literatuur raadt men een koperen plaat > 1 vierkante voet aan.

brambo schreef :
De minimale buigradius weet ik niet meer maar is vrij groot om te realiseren herinner ik mij. Aandacht voor galvanische corrosie en aardlussen is ook nodig inderdaad.

brambo schreef :
Dat had mijn Beneteau ook zo vanuit de fabriek. Je voorkomt galvanische ellende, maar van bliksem afleiding is geen sprake meer: er kan zich lading opbouwen in het tuig. Voor voorkoming ernstige schade ná directe inslag (gaten in romp) heeft dit wel zin.

brambo schreef :
Het doel hiervan is eventuele lading geleidelijk, met voorkomen van sterke lokale gradiënten, af te voeren. Het zou daarmee helpen inslag te voorkómen.

Paar jaar inmiddels alweer toen ik de boot richting Spanje voer , ter hoogte van Benidorm een enorm onweer , knetteren en lichten deed het de hele dag al , eind van de middag ging het los en zg het inslaan op het water hoever geen idee lastig te schatten denk verder dan ik vermoed of zie . Niks gedaan behalve door zeilen , iets eerder de code zero weghalen was wat behoudener geweest toen er ook ineens veel wind kwam.

Ik denk alles los halen etc etc zinloos is , slaat de bliksem goed in dan doet hij dat , maar ik heb niet het idee dat dat zo vaak gebeurt dat het elke onweersbui spelen met je apparatuur is .

Eens. Bovendien lees je zelfs in white papers van fabrikanten van “afleidingstechnologie” dat bliksem en de effecten enorm grillig zijn en niet goed te bestrijden zijn.

Met Nachtvlinder heb ik mij destijds behoorlijk uitgeleefd, maar realiseerde (later) dat dit eens vals gevoel van veiligheid gegeven had -op dat moment heel fijn trouwens

Mogelijk een domme vraag:

Met de mast verbonden aan de kiel breng je het (elektra) aardpunt naar de masttop.
Is dat dan meer of minder aantrekkelijk voor de bliksem?

Er zijn Hier in zuid Iberica nogal wat korte, maar heftige onweersbuien.
Enkele malen een blikseminslag op boten dichtbij, maar zelf nooit een problleem gehad.
De mast was (electrichs) niet aan de kiel verbonden.
Zou dat het verschil kunnen zijn?

Dat zou de wereld van de bliksem afleider industrie op z'n kop zetten . En moeten we alle antenne masten kerken etc weer ontdoen van de geleiding van boven naar beneden.