Achtergrond
- Geschreven door Baasklusje
- Hits: 14885
De 24Uurs Race 2013: Alles volgens plan!
Deze keer hadden we ons voorgenomen om ons nergens meer door te laten verrassen. Dat was strategisch uitgangspunt nummer 1: geen risico’s nemen, varen op zeker. Gezien vorige uitslagen zou dat moeten betekenen dat we weer eens in de top-5 van de klasse (ORC3) zouden moeten komen.
Vooraf hebben we overigens lang getwijfeld over de klasse om in deel te nemen: ORC3, met spinaker, of de Zonder-Spinaker klasse. De ervaring leert dat je in de hele 24uurs misschien 5 mijl (van de 170) met spi vaart, dus zo goed als zonder….
Zo’n beetje op de laatst mogelijke dag ingeschreven, toch met spinaker in de ORC3.
Twee belangrijke redenen daarvoor waren:
- In de zonder-spi klasse varen een paar schepen mee met een voor hen heel erg gunstige rating; daar valt niet tegen te zeilen….
- De windverwachting op lange termijn: het was al weken (maanden!) mooi rustig weer, met een steady windje uit een hogedrukgebied, en er waren geen tekenen dat dat tijdens de 24uurs anders zou worden. Met minder wind kan je die spi vaker erop zetten, als het 5 a 6B waait gaat dat alleen op 150TWA of ruimer, en dat wil je niet varen, want je moet ook weer terug tenslotte.
Wel met inschrijven even goed getimed om een mooi nummer te krijgen: one-one-one, dat kan vast geen kwaad!
De strategie van ‘geen risico’ betekende op de eerste plaats dat we niet het zoute water op zouden gaan.
Het getij was zodanig dat je op zaterdagmiddag door Kornwerd terug door de sluis zou moeten, op een waarschijnlijk drukke dag (zaterdag, einde vakanties, mooi weer) waardoor je wel eens lang zou moeten kunnen wachten daar. Ook waren er veel rakken voor de wind of in de wind, met de te verwachten oostenwind: voor de wind van Kornwerd naar Den Helder met de stroom mee, te langzaam, en tenslotte kruisen vanaf de Vlieree tot Harlingen, wel met de stroom mee, maar toch….. Kruisen bij de Pollendam is leuk als je een HA-fokje hebt, maar voor ons, met de 130% genua (nodig voor de snelheid) is dat toch minder leuk, bij die Pollendam….
In totaal 12 mijl stroom-mee was er te verdienen (d.w.z. 12 mijl meer te varen dank zij 12 uur op zee varen). Dat hebben we bewust niet gedaan, wegens de daarbij behorende risico’s.
Niet het Wad op betekende meteen dat er op het IJsselmeer te weinig goede rakken zijn; we varen de hele tijd 7 kts (behalve bij windstilte) en dan zijn er 168 mijlen (7*24) op lekkere rakken nodig. Met de oostenwind die voorspeld was zijn die er niet, en is dus een stuk Markermeer nodig om geen rottige rakken te hoeven varen.
Daarmee is de strategie bijna compleet: alleen de keuze van de startplaats nog.
Een paar dingen zijn dan belangrijk
- Een korte afstand naar de verplichte eerste boei. Als de wind dan toch tegen zit duurt dat tenminste niet lang!
- Bij deze zwakkere oostenwind leek starten aan de oostwal (Lelystad, Urk, Lemmer, Staveren, Hindeloopen) niet zo gunstig omdat er rond starttijd (19:15u) wel eens een aanlandige windcomponent zou kunnen zijn (door het warme land) die de oostenwind zou kunnen verzwakken. Aan de westwal is dat effect omgekeerd: de local thermal wind (zeewind vanaf het IJssel/Markermeer) versterkt daar de gradiënt-oostenwind.
- Éen of twee maal door de Naviductsluis….. dus starten op Markermeer of IJsselmeer. De sluis (het Naviduct) is altijd goed voor een snelle schutting, en die levert je 1,5 mijl kado’tje op. Bij tweemaal schutten (starten op IJsselmeer) dus 3 mijl kado. Die keuze (IJssel of Markermeer starten, dus 2 of 1 sluis) wilden we zo lang mogelijk uitstellen.
Eigenlijk is er maar 1 startplaats die aan alle criteria voldoet: Enkhuizen (en dan Noord of Zuid).
Het eerste rak bij Noord-starten is dan naar de KG, iets meer dan 1,3 mijl lang. Aan de zuidkant gaat het naar de KG29-BR2, 0,5 mijl lang. Dat was nieuw dit jaar, vroeger was het eerste rak heel veel langer, en Enk-Z was daarmee vroeger niet zo’n gunstige startplaats. Nu wel dus, met zo’n lekker kort stukje!
Wij dus vrijdagmiddag uit Medemblik richting Enkhuizen, en daar eens gekeken hoe de wind erbij stond, 2 uurtjes voor de start. Niet zo best voor Enk-Noord, dat rakje van 1,3 mijl naar de KG was hoog aan de wind, of zelfs niet bezeild. Kan natuurlijk wel, maar dan geef je van de extra sluiswinst meteen weer de helft weg….. Door de sluis dus, en eerst maar eens rustig aan de pasta-maaltijd, hangend aan een dukdalf bij de oude sluis in het Krabbersgat.
Daar verscheen op de dijk een auto’tje, en een uitstappende man vroeg ons waar de KG27 en KG4 lagen, want hij moest de start regelen (vanaf de wal) maar zag die startlijn-boeien niet liggen.
We hebben hem even geholpen natuurlijk, en de boeien (die wij ook niet konden zien, achter die dijk, maar wel op de PC-kaart!) aangewezen.
De start was niet druk, maar wel een paar bekende boten die normaal hoog in de uitslagen kunnen staan: de Twaalf Twintig (Winner), de Zeehond (X45), de Negen Honderd (Winner 9.00).
Toch ga je dan meteen twijfelen: “zitten we niet helemaal op de foute plek, wat weten al die boten die hier niet zijn wel, wat wij niet weten”, dat soort dingen.
De start onder spi werd prima getimed, we gingen op de seconde nauwkeurig over de lijn, hoewel dat voor een 24uurs natuurlijk erg weinig verschil maakt…. Maar we kunnen het niet laten.
Na die halve mijl voor de wind naar de eerste boei een paar mooie rakken naar de EA1 en EA2, spi erop, TWA 120 en gáán, 14 kts wind, dik 7,5 kts snelheid met 100% performance op de meter. Zó hoort een 24uurs te gaan!
En dan wordt het langzaam donker, de flink grotere Twaalf Twintig is nog steeds niet van ons weggevaren, maar er komt een eind aan die 11 mijl spinakeren…..
In 2012 hebben we voor het eerst de windvoorspelling van de Noorse weerdienst gebruikt. Die gebruiken hetzelfde model (Hirlam) als het KNMI, maar ze zijn ook zo vriendelijk die data aan te bieden voor download. Het bleek in 2012 een prima voorspelling, stukken beter dan de GFS- en WRF-modellen van de guru en de finder…..
Dus ook dit jaar weer de Noorse Hirlam-gegevens gebruikt, af en toe aangevuld met de KNMI-voorspellingen. Die laatste Grib-files hebben 2 nadelen:
- Ze zijn alleen te bekijken met WinGPS Voyager, en dan alleen voor de positie waar je (toevallig) bent
- De updates zijn minder frekwent (om de 6 uur, lijkt het) dan de Noorse, die om de 3 uur beschikbaar komen.
Met een XS4all-dongeltje met sim-kaart erin aan de PC konden we onderweg steeds verse Noorse files van 13 Mb ophalen. Dat was nieuw. De verschillen die de nieuwere voorspelingen aangaven met de oudere waren minimaal: half knoopje windsnelheid anders, 5 graden wind anders, dat soort dingen. Logisch wel, met de weerssituatie, zonder fronten en troggen.
Onderweg heeft de PC (Tactictool) de hele reis de wind gemeten, elke seconde een logrecord, en achteraf weten we dus precies hoe hard het uit welke richting heeft gewaaid.
Dat ziet er zo uit:
Het eerste rakje (0,5 mijl dus) lag in de luwte van het Naviduct, dijk, bomen, dus minder wind, 9 kts.
De piek is 18 kts, rond 08:00u zaterdagochtend, precies op het moment dat die piek voorspeld was. Toen zaten we natuurlijk ook vlak bij Breezanddijk, het Wad, en daar wil het vaak wat meer waaien.
In zijn algemeenheid een lekkere 4B dus, vlaagje 5B af en toe.
De windrichting was bij de start wat ONO, meer noordelijk dan verwacht, maar dat kan een land-effect van Enkhuizen, de Flevopolder of Noordholland zijn geweest.
Verder klopt deze meting heel goed met de voorspelling, zowel in windsnelheid als ook in windrichting.
Het afnemen van de wind aan het eind van de zaterdag was ook voorspeld, voor ons reden om niet te ver weg van de finish te gaan zo tegen het einde.
Al met al zitten er toch hele forse windshifts in die 24 uur: van 65 graden bij de start, gedurende een paar uur rond de 70 graden, vervolgens ruimend naar de ZuidOost tegen de ochtend (zelfs voorbij de 120 graden, even) en dan weer terug naar Oost.
En wij willen natuurlijk tussen de 80 en 110 TWA varen, dus een shift van 10 a 20 graden is soms al erg vervelend, of, als je het goed uitkiest, erg prettig!
Onze route leidde na wat rakjes op het Markermeer rond middernacht naar het Naviduct, omdat de echt lekkere rakjes op het Markermeer op waren gevaren.
Mijlen verdienen in de sluis…. Hoewel niet zoveel als gehoopt.
Dit is de snelheid van de sluispassage. Vol gas tussen de boeien door, de wachtbox in, met een paar andere schepen. Toch even wachten voor de sluis opengaat, en dan voor niets liggen wachten tot de deur weer opengaat.
De totale tijd op de motor is 27 minuten (de 1625 seconden) en de afstand in die tijd is 1,73 mijl echt plus 3,37 mijl sluiscompensatie, dus we ‘varen’ 5,1 mijl in een half uur (ok, 27 minuten),.
Normaal varen we 7,0 kts (gemiddeld), dus 3,5 mijl in een half uur. Sluiswinst: 5,1-3,5 is 1,6 mijl. Da’s aan de lage kant, een echt snelle passage was het niet. Maar elke mijl is er een!
De route die we gevaren hebben ziet er als volgt uit:
Lekkere lange einden naar het noorden: SportB, stukkie terug, VF7, stukkie terug, weer de SportB, en dan vanaf rakje 22 het eindspel, in kortere stukjes terug naar Medemblik.
Het ging lekker, dat is ook goed te zien in de polar die RAK bijhoudt onderweg, met daarin gekleurde balletjes voor elk afgelegd rak, groen als je hard genoeg ding, rood als het te langzaam was.
Meestal dus keurig op de te varen snelheid: allemaal groene balletjes, maar 4 rode (te langzame rakken):
- Rak 1, de start. Andere boten, wat zwakke wind in de luwte. Het is niet erg omdat dat rak is maar 0,5 mijl lang.
- Rak 8, de sluis. RAK2013 houdt geen rekening met de sluiscompensatie, dus het ziet er langzaam uit, maar het is dat niet!
- Rak 21: van de SportB naar de LC1, met een TWA van 60 graden. Iets hoger aan de wind dan wenselijk, en dat stuurt lastiger en gaat zomaar iets te langzaam. De reden was een kleine (10 graden) winddraai, daarover later meer.
- Rak 25: het voorlaatste rak naar de finish (SportC-WV19). Daar had de spi erop gekund, maar we wisten al dat we ca 10 minuten te vroeg (dus om 19:05 ipv 19:15) gingen finishen, geen haast meer…..)
Verder liggen alle rakken mooi in het goede, snelle gebied van de polar: vrijwel alles tussen 60 TWA en 130 TWA. De uitzonderingen zijn rak1 (startrak, kort maar onvermijdelijk), 8, de sluis, en 24, maar ja, op een gegeven moment moet je richting Medemblik…
Om een beetje goed te eindigen moet je twee onafhankelijke dingen goed doen:
- Je moet alleen rakken kiezen waarop je boot snel vaart (rond de 90 TWA dus)
- En die rakken moet je dan ook zo hard mogelijk varen, de polar-maxima halen, dus een performance van rond de 100% sturen
Dit plaatje laat in blauwe kolommen de bootsnelheid per rak zien (linker as) , en de rode lijn geeft van elk rak de TWA aan (rechter as).
Een paar dingen springen eruit:
- Startrak, bijna voor de wind, en dus langzaam. Niet erg, want kort.
- 6 goede rakken op het Markermeer, de eerste 2 erg snel, met spi.
- Naar de KG. Dat is door de sluis, en nog zonder compensatie. Ook niet erg!
- Na de sluis via de LC1 naar de SportB. Dat is bijna 18 mijl, dik 2 uur varen, een lang stuk dus. Het ziet er goed uit, TWA 110 en 130, snelheid boven de 7 kts, en toch hebben we daar flink wat laten liggen. Daarover later meer…..
- Van SportB naar KRA, iets van 6,7 kts. De reden is dat de TWA rond de 60 ligt, iets te hoog om echt hard te gaan.
- Dan komen er 7 hele mooie rakken: naar de VFA-KRA-VF7-VFA-VF7-KRA-SportB: alles 7,5 kts, allemaal 90 a 100 TWA.
- Van de SportB naar de LC1 is te hoog: 50 TWA, bijna aan de wind! En meteen 6,5 kts ipv 7,5 kts. De reden volgt later…
- Het laatste stukje is wat langzamer: de laatste 4 rakken. De wind nam ook al wat af en zat flink onder de 14 kts, zie eerdere grafiek van de wind.
De vraag is natuurlijk niet alleen of we hard gingen, maar vooral of we hard GENOEG gingen voor de gegeven windhoek (TWA) en windsnelheid op elk rak.
Dat kun je alleen aan de snelheid niet zien, daarvoor heb je ook de performance ten opzichte van de polar nodig. De beste rakken kiezen is één ding, ze zo hard mogelijk varen is een tweede….
En die performance weten we ook, dank zij Tactictool, elke seconde een logrecord. Het is even doorploeteren in Excel, 24 uur maal 3600 seconden is 86400 regels…..maar dan heb je ook wat!
Dat geeft inzichten, nietwaar?
- Het startrak dat zo langzaam leek (zie eerdere grafiek) is qua performance het beste van allemaal, 102%. Voor de geringe wind, waardoor we langzaam gingen, hebben we dat korte stukje prima gedaan. Qua absolute snelheid geen goed rak, qua ‘uitvoering’ wel een prima rak.
- De 2 spirakken erna (EA1 en EA2) zitten ook op 100%, en waren ook echt absoluut snel (7,5 kts), dus beide zijn goed gekozen én goed gevaren.
- Het uitstapje naar de SportG (TWA105, performance 93) had wat sneller gekund. Had de spi erop gekund? Wind was 14 kts, schijnbare wind 70 graden… niet leuk.
- Terug van de EA2 via EA1 naar de sluis is wat hoger (TWA tegen de 80) en met 94% kan het erdoor.
- En dan… vanaf de KG naar de LC en door naar de SportB. Zoals gezegd, 18 mijl, ruim 2 uur, maar wel van 01:00 tot 03:20u, dus midden in de nacht. De TWA’s zijn bijna 110 en bijna 130, dus zeker dat laatste stuk had de kleine spi erop gekund, hoewel de wind inmiddels gemiddeld al 16 kts was. De Performance laat dat ook zien: we varen die 2 uur lang iets van 92%. Dat lange stuk is in performance het slechtste rak van de hele race (op de finishrakjes na, maar daar was de haast er al uit). Alleen aan de snelheid kan je dat niet zien, die ligt beide rakken ruim boven de 7 kts…..
- De 7 mooie rakken in de buurt van de VF boeien hadden we al gezien in de snelheid en TWA; nu blijkt ook dat de performance daar op een hele mooie 96% zit, en dat is een lange tijd: van 06:00u tot bijna 15:00u!
- Dan gaat het even mis: van SportB naar LC1 is een TWA van 50 graden, en een performance van 93%. Bij de snelheid (boven) hadden we al gezien dat we daar nog maar net 6,5 kts voeren… de reden volgt later!
- De laatste 2 rakken zijn langzaam, met 89%. De spi had er misschien op gekund (12 kts wind), maar we hadden toch tijd over…
Hieronder dan nog even de ware wind over de grond, en onze TWA per rak.
De wind ruimt flink in de eerste helft: van 65 graden naar 120 graden, dus van noordoost naar zuidoost. (bruine lijn, rechter as).
Ondanks dat ruimen varen wij toch de hele tijd lekker rond de 90 TWA, behalve het startrak en door de sluis, beide onvermijdelijk. (blauwe lijn, linker as).
Het gaat even mis op het rak van SportB naar LC1: de wind draait kort daarvoor van 95 naar 115 graden, en daardoor wordt ons geplande rak naar de LC1 ineens een beetje aan de wind: 60 TWA. Eigenlijk hadden we zelfs naar de VFB gewild ipv de LC1, dus nog iets oostelijker, maar plotseling niet bezeild. Gelukkig (of gepland?) konden we terugvallen op dit wel bezeilde rak naar de LC1…. Ik zeg: gepland!
Uit de vele logrecords heb ik ook nog wat statistische correlaties berekend, gewoon omdat het kan, en om te zien of er nog wat uit te leren valt. Daar komt uit:
SOG en TWA: -0,02
Geen verband. Niet zo gek: halve wind is snel, hoger en lager is langzamer, dus geen correlatie tussen SOG en TWA
TWA en AWA: 0,98.
Logisch, de bootsnelheid is vrijwel constant, dus de invloed daarvan op de schijnbare wind ook.
SOG en TWS: 0,73
Als het harder waait varen we ook wat harder… nee maar!
TWS en AWS: 0,69
Als de echte wind toeneemt doet de schijnbare dat ook, maar niet altijd natuurlijk: ruim en voor de wind is dat effect kleiner, dus geen 0,99 correlatie.
Performance en TWA: 0,51
Ook logisch: op hoge koersen (aan de wind) is het lastig 100% te varen, en op echt ruime koersen had af en toe de spi erop gemoeten, dus een slap verband, die 0,51
Performance en AWA: 0,51
Identiek aan TWA…
De laatste twee:
Performance en TWS: 0,00
Dat is mooi! De performance-meting is volstrekt onafhankelijk van de ware windsnelheid. Dat is wat je verwacht als de polar en de windmeting kloppen.
Performance en AWS: -0,31
AWS is natuurlijk het hoogste op hoge koersen, en dan is het lastig de snelheid er de hele tijd goed in te houden. De negatieve correlatie bevestigt dat!
Al met al geven deze correlaties bevestiging van eerdere conclusies (nog vaker de spi, minder die hoge rakken nemen) en blijkt ook dat de windmetingen (TWS, TWA) en de polar prima betrouwbaar zijn.
De hamvraag is natuurlijk: was het goed genoeg?
Met de 4e plaats in de ORC3 zijn we zeer tevreden:
- De gekozen risicovrije strategie is goed uitgevoerd
- Vrijwel geen fouten gemaakt in de uitvoering van de strategie
- Zeer dicht achter de nrs 1,2 en 3 geëindigd: 0,8 % (1,4 mijl op 170) achter de 1e plaats, en nog veel minder achter 2 en 3. Die hebben alle 3 gegokt op het Wad, hard gewerkt om de 12 mijl stroomvoordeel weer te verliezen, en geen pech gehad bij de sluis…….
Volgend jaar 0,81% hogere performance sturen, dat is toch niet teveel gevraagd?
Dank aan Michel, Willem, Vernon, Arent, Koko en Albert voor hun inspanningen!
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Boot: Spirit 36 S
Zeilen: North 2013, Soft Norlam, 130% genua, grootzeil. Kleine spi, 90 m2.
Software: WinGPS Voyager, RAK2013, Tactictool, ZyGrib
- Geschreven door Diricawl
- Hits: 16066
Ik heb wel eens geklaagd over het feit dat als ik ging varen, God meteen besloot de hemelsluizen open te zetten. Op de een of andere manier regende ik altijd nat. Dat veranderde na een paar jaar, toen ik met een zomeravondcompetitie opeens net voor de bui binnen was, wat de opmerking “je hebt God er uit gezeild” ontlokte.
Sinds die avond heb ik op de een of andere manier mooi weer als ik ga varen. “Iedereen krijgt wat hij verdient” hoor ik wel eens, en ik was er erg gelukkig mee dat God schijnbaar vond dat ik mooi weer verdiende. Dát bleek dus iets te overmoedig, want met de Snertrace oktober 2010 was het van alles, maar geen mooi weer. Regen en een stevige wind.
Op Diricawl was de voltallige vierkoppige vaste damesbemanning compleet, en we hadden een opstapster die flink kracht in de armen beloofd had. Dat konden we goed gebruiken, want er moeten toch eigenlijk echt grotere lieren op die boot komen om die kippenkracht van ons te compenseren.
De start was niet helemaal optimaal. Een boot bewees dat het clubkampioenschap dik verdiend was door onder ons door te stuiven, en aan loef hadden we last van een ervaren zeiler die een geleende boot aardig aan de praat kreeg. Zijn eigen boot stond al droog nadat deze eerder op weg naar de Antwerpenrace even onvrijwillig droog had gestaan.
Na twee overstags kort na elkaar had de Diricawl vrije wind en we waren in een fanatieke bui. Er lag een baan die voor ons heel gunstig was: lange rakken. We zijn nou eenmaal niet zo snel met overstag. Dat van die lieren. In een aantrekkend windje ging in het lange rak van de Dam naar de Haringvreter de spi erop, en daar ging het mis. De dot wind die uit het havengat kwam zagen we iets te laat aankomen, de te dunne lijn van de ophouder was nog niet vervangen voor een dikkere en schoot onder al die kracht door de stopper en de spi viel netjes vol. Met als gevolg dat die boot werkelijk helemaal plat ging. De lieren gingen door het water en een van ons heeft later verteld dat ze even naar de kant heeft gekeken om in te schatten hoe ver het zwemmen zou zijn. Gelukkig stond er iemand op het voordek, en nadat ze zich even had afgevraagd hoe het toch kon dat ze opeens een zaling op ooghoogte had, had ze daarna de tegenwoordigheid van geest om de loefschoot los te gooien. Diricawl kwam weer netjes recht en via het water hebben we de spi weer binnen gehaald. Dat voelt overigens alsof je KOMO zakken vol water aan boord probeert te trekken en we moesten daarna heftig dweilen maar goed. We dreven nog. Doorzeilen: Als je van je paard valt moet je er ook meteen weer op klimmen, dus die spi ging er de tweede keer in het lange rak weer op.
En toen hadden we een hele rare ervaring. Heel raar. Er zat niemand meer voor ons! Waar was iedereen? Wij zijn zo ontzettend gewend om achter het veld aan te varen, dat we nu compleet de weg kwijt waren. We stoven op een boei af waarvan we dachten dat het de keerboei zou zijn, maar die bleek nog een boeitje verderop te liggen. Tja, normaal letten we niet zo op die nummers. Die boei waar de rest ook omheen gaat, dat zal hem wel zijn, is meestal de gedachte. Wel tien keer hebben we op de baan en de kaart gekeken. We hebben toch niet een boei overgeslagen ofzo? Varen we wel de goede baan? Ongeveer drie minuten voor de finish begon het in te dalen. Meiden, we winnen! We hebben de line honors!
Later bleken we vijfde te zijn geworden, maar dat mag de pret niet drukken. Zoals iemand tegen me zei: “als eerste over de lijn, daar gaat het om. De rest zijn excuusberekeningen.” Dit smaakte naar meer. Het is sindsdien niet nog een keer gelukt, maar we blijven ons best doen!
- Geschreven door Capolavoro
- Hits: 19634
Forumlid Capolavoro (Thomas) blikt terug op de afgelopen (of is het afgevaren?) Delta Lloyd 24-uurs zeilrace en deelt daarbij zijn overwegingen, taktiek en leermomenten. We laten Thomas aan het woord:
Hindsight is the only perfect science…….
Na de verwerking van 7 Mbyte aan loggegevens, elke seconde een logrecord met alles en nog wat, kunnen we nu de balans opmaken en zien wat goed en fout ging.
Eerst maar even de door ons gekozen rakken:
Over de keuze van de startplaats is eerder al genoeg gezegd. Conclusie is dat die wel goed was.
Dan de sluis, kost dat nou tijd of levert het wat op?
Het rak KG10-KG is 5,62 mijl lang. De compensatie van 2% van de totale mijlen leverde ons 3,36 mijl op, dus in totaal is KG10-KG dan goed voor 8,98 mijl.
We hebben er van boei tot boei 1 uur 11 minuten over gedaan, over die verdiende 8,98 mijl.
Dat levert een snelheid op van 7,6 knoop, die we voor de wind nooit zelf hadden kunnen zeilen, hoewel, misschien met spi… de gemiddelde windsnelheid was dat rak 18 kts, op 170 graden. Volgens de polar moeten we dan 6,5 kts lopen. Echter, we halen altijd gemiddeld maar 90% van de waarden in de polar (golven, etc etc), dus een snelheid van 5,9 kts is aannemelijker. Dan zouden we de afstand KG10-KG in 57 minuten hebben kunnen zeilen. Nu hebben we er 71 minuten over gedaan, waarvan we er 29 vergoed hebben gekregen (in de vorm van 3,36 mijl). Die 71-29 levert 42 minuten op, in plaats van de theoretisch te varen 57 minuten. Winst door de sluis dus precies 15 minuten!
En dat is dan weer goed voor ongeveer 1,7 mijl kado……
Dan de wind. De voorspelling was ZW, 225 a 230 graden, met 12 tot 14 kts. Dan vanaf 0900u langzaam ruimend, tot W om 1300u, nog steeds ca 14 kts.
De werkelijkheid was iets anders….
De blauwe kolommen en de rechter as (geowind, de wind over de grond) laten duidelijk zien dat de wind een stuk zuidelijker zat dan voorspeld: op het 3e rak zelf ZZO!
Erg lang ZZW dus, ca 210 graden. De ruiming naar West komt tijdens ons rak van WV19 naar KRA, en dat is om ca 14:30u. Geen sprake van de voorspelde langzame ruiming (tussen 0900u en 1300u) maar in plaats daarvan een hele snelle ruiming rond 1500u.
De windsnelheid is de rode lijn in de grafiek, linker Y-as. Dit zijn gemiddelde waarden per rak, dus de echte pieken en dalen zijn hier niet te zien. Duidelijk meer wind dan voorspeld door uGrib, zoals gewoonlijk. De hele nacht en vroege ochtend (van KG10 tot LC5) toch wel rond de 20 kts gemiddeld. Daarna een flinke dip naar 14 kts, na een bui, dan een hele forse toename naar 24 kts (rakken KRA en KRB), om ca 1500u. Dit gaat samen met een hele grote zwarte bui boven Noord Holland en ook met een winddraai naar West tot zelfs ietsje NNW: we hebben op een bepaald moment 330 graden gemeten.
Na de ruiming neemt de wind snel af van 24 naar 14 kts…….
Hoe goed hebben we het gedaan?
Eerst de Performance, het gevaren percentage van de snelheid die we op elk rak volgens de polar, de TWA en de TWS hadden moeten varen.
Een paar dingen vallen op:
- Het 1e rak, naar MN1. Is maar 0,6 mijl lang, met heel veel vuile wind. Niet erg , die 82% performance.
- het rak naar de KG natuurlijk, maar dat is de sluis….
- Het rak OVD5-KG10. Dat was iets teveel een ruime winds rak, met 130 graden TWA, dat schiet niet genoeg op, maar er was teveel wind voor de spi… wij planeren niet maar graven een diepe kuil in het water op zo’n koersje…. En met spi gaat de boel niet harder, wel schuiner.
- 5 rakken van KRA naar VFB, performance afnemend tot 85%. Hier voeren we met een rifje en iets minder genua, omdat we een heleboel wind verwachtten uit de grote zwarte bui boven Noord Holland. Dit was tijdens het afnemen van de wind van 24 naar 14 kts, maar wij rekenden op meer uit die bui…. Foutje.
- Het rak naar de LC11 is langzaam, want voor de wind. Het is maar 1,5 mijl lang, dus daarvoor hebben we de spi niet gepakt, zeker niet met die zwarte wolk achter ons…..
Voor het varen van veel mijlen is natuurlijk niet de relatieve performance van belang, maar de echte snelheid door het water, of over de grond, zo zonder stroming.
Interessant is om te zien hoe de SOG afhangt van de TWA, want een te ruime TWA (ruim en voor de wind) of een te kleine (minder dan 60 graden, tot zelfs opkruisen) levert een te geringe snelheid en dus te weinig mijlen.
Ook hier een paar opvallende zaken:
- het rak naar de OVD5 is bijna aan de wind, TWA ietsje boven de 50 graden, vooral het laatste stuk bij de dijk van Flevoland, waar de wind een stuk vrijwel Zuid is. Dat kost snelheid, ongeveer een halve knoop eraf.
- Het rak naar KG, door de sluis, natuurlijk
- En dan op het eind, het rakje naar LC11, 170 graden, voor de wind een snelheid van maar 5,7 kts, gelukkig maar 1,5 mijl lang.
- Het rak naar de WV19, helaas, fout, een kruisrak van 6 mijl, te zien aan de TWA van ca 50 graden. De snelheid valt met 6,3 nog wel mee, maar de VMG naar de WV19 was maar 4,3 kts…..
Een andere manier om te kijken wat er mis ging is om de ware windrichting (Geo-wind) te bekijken in relatie tot de bootsnelheid, SOG.
Wat zien we hier voor opvallends:
- de sluis natuurlijk
- verder ziet het er allemaal redelijk uit: waar de wind ook vandaan komt, de snelheid is hoog, dus we kiezen kennelijk de goede rakken.
- op het eind gaat het fout, vanaf de KRB tot de WV19. De wind blijft west, tot aan de 280, en daar hadden wij niet op gerekend. De gekozen rakken (naar LC11 en dan WV19) zijn respectievelijk voor de wind en (asymetrisch) kruisen….. helemaal misgegokt. Wij gingen ervan uit dat de wind nog wel even terug zou draaien naar ZW, na de grote buien.
Wat had er anders gemoeten op dat laatste stukje?
We hadden 2 keuzemogelijkheden bij de VFB
- dat wat we gekozen hebben, KRB-LC11-WV19-Finish, de route voor ZW-wind
- van de VFB naar de Sport B-WV19-Finish, de route voor WNW wind.
Die tweede vonden we toen we bij de VFB waren te risicovol: twee lange rakken, 7 en 9 mijl, waarvan de tweede, Sport-B naar WV1, wel eens aan de wind zou kunnen worden, dachten wij. En ook was de wind al aan het afnemen…
Fout gekozen dus, op het allerlaatst, door ons idee dat de winddraai vooral van de bui kwam en wel weer ietsje terug zou draaien…..
Het alternatief VFB-Sport-B-WV19 bleek uiteindelijk een stuk beter: niet voor de wind, geen kruisrak, maar een mooi TWA 70 en TWA 80 rak….met genoeg wind ook.
Als (als…als… hindsight is the only perfect science.) we dat hadden gekozen:
- waren we om 19:16 over de finish gegaan, met 0,249 strafmijl, ipv om 19:34, met 4,48 strafmijlen….
- Hadden we een Performance Factor van 1,3176 ipv nu 1,2725
- En hadden we de 5e prijs gekregen…..ipv de 7e plaats.
Het luistert allemaal erg nauw. Als we wel de goede keuze hadden gemaakt voor de Sport B en ook nog 1 mijl meer hadden gevaren waren we zelfs 4e geweest.
En wat zou daarvoor nodig zijn? Nu hebben we een gemiddelde performance van 92,2% (van de polar) gevaren.
Als we 92,7% hadden gevaren, slechts een half procentje beter, de hele tijd ietsje beter sturen, was die mijl extra er wel gekomen.
En een Performance sturen van 93,7% (1,5% beter dan we gedaan hebben, dat moet toch niet heel moeilijk zijn….) zou zelfs de 3e plek opgeleverd hebben.
Zo gaan die dingen…..het luistert allemaal erg nauw.
- Geschreven door Diricawl
- Hits: 19545
‘Koop een boot, werk je dood’, is de uitdrukking. Ik vond dat altijd een beetje overdreven. Zo verschrikkelijk veel werk is het toch niet om in het voorjaar je kussens eens lekker naar buiten te doen en je gordijntjes te wassen? Met een schrobber over het dek, nou nou. En dat antifoulen, voor ze er weer in kon, dat is met drie man een dag werk, niet overdrijven hoor. Tot dit voorjaar.
Het begon met een greepje op het dek: zo’n keurig teakhouten handgreepje zag er niet meer zo keurig uit. Sterker nog: aan een kant was het gewoon deels verdwenen. Als je het als houvast gaat gebruiken zou het zo maar eens kunnen gebeuren dat je opeens met dat greepje in je handen over de muur ligt. Vervangen dus. Dat greepje zat vast op latten, die ook als garage voor het schuifluik dienen. Die latten zaten weer vast vanuit de kajuit. Het plafond moest er dus uit. Dat bleek ingewaterd te hebben. In plaats van de drie delen waarin het ooit er in gegaan was, kwam het er nu in twaalf delen uit, twee grote en tien hele kleintjes waaruit ooit de middenplaat was opgebouwd. De aluminium profieltjes waarmee het bij de luiken was afgewerkt zaten ook vast met een soort dopjes die maar één manier kenden: er in en er nooit meer uit. Onder dat plafond zat een spaghetti aan elektradraden. Nu dat luik toch los zat kon dat mooi even verstevigd worden, dat staat al jaren op de verlanglijst. En nu het elektra toch openligt is het een mooi moment om eens te kijken hoe die draadboom nou in elkaar zit. Dat gaat deels naar de motor. Wilde je die niet ooit leren begrijpen en dus zelf een beurt geven? Nu je er toch onder zit kan je het mooi daaronder even schoonmaken, dat is ook al sinds 1980 niet meer gebeurd. Dat wit is niet echt wit meer, waar is de Danboline? Neem meteen even dat stukje onder het gootsteentje mee. Ja, daar bij die waterzak, zal je die ook niet meteen even vervangen, het is een stukje micro-biologie aan het worden waar iemand op kan afstuderen.
Begin maart lag Diricawl er weer in, begin mei konden we pas weer varen. We hebben een hoop geleerd. Bijvoorbeeld dat je oude kleren aan moet trekken als je een dieselfilter vervangt, en dat je daarna een uur in de wind stinkt. Dat epoxy leuk spul is om mee te werken, dat het warm wordt in je mengbakje: dat hoort, maar als het gaat koken heb je niet helemaal de juiste mengverhouding gebruikt. Smeer het niet in je haar: het is er echt niet uit te kammen. Dat je best bootschappen kunt doen bij Etos: een buiskap repareren gaat het best met flosdraad en vaseline hoort een onderdeel van de gereedschapskist te zijn. Lijnen kunnen in de wasmachine, maar liever niet als er shackles aan zitten: dat maakt wat veel herrie, die kun je dus beter in bad wassen. Een bad is ook heel handig om de buiskap in te wassen. Trek handschoenen aan als je in de buurt van de motor klust: dat ding krabt fanatieker dan een jong katje. Haal de dopjes van de multimeter af als je spanning wilt meten, en de walstroom stekker er in doen wil nog niet zeggen dat er dan ook geladen wordt: dan moet je de acculader wel aan zetten.
